Dit keer geen oude meesters maar Oranje PAPRIKA’s.
Piet Hein zag een bord langs de A7 bij Middenmeer met de tekst: BEZOEK AGRIPORT .
Na enige research bleek het de paprika- en tomatenkwekerij van de familie Barendse te zijn, waarbij de vrouw des huizes, de pittige mede-onderneemster Petra Barendse, de contactpersoon was voor een rondleiding door het bedrijf. Geen wonder. Ze is zo trots als een pauw op wat zij en haar man hebben gerealiseerd in de afgelopen tien jaar. Zij was ook onze dynamische gastvrouw die vol vuur over hun onderneming vertelde. Een schitterend bedrijf en een prachtig voorbeeld voor ondernemerschap.
Het is niet zo maar een tuinbouwbedrijf. Maar liefst 47 ha glaskassen met specialisatie oranje en gele paprika en ‘Tommies’ de kleine snoeptomaatjes. De lokale ‘conculega’s’ (oude bekenden die ook het ondernemersavontuur in de kop van Noord-Holland aandurfden) zijn nog eens goed voor 120 ha glastuinbouw. Ook zij zijn gespecialiseerd in tomaten en doen vooral de rode paprika’s, waaronder de zoete punt-paprika.
Hoe wordt een tuindersgezin topproducent van de oranje paprika?
Heel simpel. Het zit in de genen, Léon en Petra komen beiden uit Poeldijk. De vader van Petra was de eerste paprikakweker in Nederland. Dit na een vakantie in Hongarijë.
Léon en Petra waren ook elkaars buren in Poeldijk. Helaas kwamen Petra en haar twee zussen niet in aanmerking om de kwekerij voort te zetten. Traditioneel denken van een vader. Dus kocht de buurman die. Na vererving en doorschuiven/verkopen aan Léon (inmiddels bedrijfseconoom met bedrijfskunde) en Petra, zetten zij het gezamenlijke bedrijf in Poeldijk voort. Maar expansie in het Westland is beperkt door de versnippering van de vele familiekwekerijen. En schaalgrootte met specialisatie lijkt toch een betere toekomst te bieden. Noord-Holland bood ruimte en subsidies.
Met nog enkele Poeldijkse kwekers werden plannen gemaakt en investeringsvoorstellen gedaan aan de RABO bank. Leitmotiv : duurzaamheid centraal.
Waar gaat het dan om qua investeringen
- land voor grote (hoge) glazen kassen
- energie voor verwarming (en licht)
- vocht, voedingstoffen en bescherming tegen parasieten
- CO2 om de planten te laten groeien
- flex personeel – tot 200 in de pieken – voor allerlei klussen ( hanglijnen spannen, plantjes plaatsen op glaswolbedden, dagelijks plukken van maart tot november, sorteren en verpakken, kas cleanen na het seizoen, plannen, techniek, chemie en bioloog ivm bestrijding van insecten)
Initieel werden gasturbines ingezet voor de verwarming van de kassen. Dankzij een student die langskwam voor een afstudeersprojekt op het gebied van aardwarmte werd het studieresultaat operationeel gemaakt. Inmiddels wordt 50 % van de behoefte aan warmte opgewekt door een eigen lokaal gevestigde warmte-energie centrale. Met mijnbouwvergunning en status van energieproducent. Ook daar is Petra met haar man aandeelhouder in. De ECW ofwel Energie Centrale Wieringermeer BV. Een centrale die steeds meer expandeert, mede door de giga data-opslag loodsen van Microsoft op het terrein van Agriport bij Medemblik. Google komt er ook om de hoek en gaat ook energie vreten.
Zoals veel varianten van duurzaamheid een keerzijde hebben, zo heeft aardwarmte dit ook. Ze moesten tot een diepte van 2,5 km boren om warm water van 90 C te krijgen. Via warmtewisselaars wordt het zoute warme grondwater omgezet in een warm zoetwatercircuit dat door de kassen loopt. Inclusief een buffer in de vorm van een grote thermosfles voor 60 mln cub heet water. Investering per boorgat € 1 mln plus de rest voor infrastructuur. Inmiddels zeven boorgaten (voor opvoer en retour) en een uitgebreide infrastructuur met warmtewisselaars en een paar kilometer ondergrondse geïsoleerde leidingen naar de afnemers van heet water.
Bij het stoken met gas komt CO2 vrij. Die wordt gerecycled en naar de kassen terug gevoerd om de groei van de planten te bevorderen. Bij aardwarmte komt geen CO2 vrij. Dus moet er bij een groothandelaar die CO2 koopt bij industriële ‘vervuilers’ periodiek een vrachtwagen met bevroren CO2 worden gekocht die via de retourleidingen (35 C) van het aardwarmtesysteem weer gasvormig wordt en in aparte pijpen naar de kassen wordt geleid.
Na de inkoop van stekjes bij een stekken-kweker in Enkhuizen worden de plantjes in februari op een verse steenwol-basis gezet. Kwaliteit en hygiëne staan daarbij centraal. De paprika-pluk periode is van eind maart tot november. De eerste Oranje paprika’s van het jaar worden – net als nieuwe haring – in een mooi doosje aangeleverd op Paleis Noordeinde. De standaardproductie is 30.000 kg per dag. Tijdens piekdagen wordt zelfs wel 60.000 kg per dag gehaald door zo’n een paar pelotons plukkers. Dit alles gaat met een strakke planning per computer en gerobotiseerde karretjes (met lift) die na het vullen zelf hun weg weten naar de sorteerafdeling een kilometer verder op het kassencomplex.
De verkoop is met de ‘conculega’s ‘ ondergebracht in een aparte coöperatie. 95 % is voor export, waarbij landelijke certificeringen weer toegang bieden voor lokale supermarktketens. Van Zaandam tot Japan.
Inmiddels bestaat het bedrijf zo’n 10 jaar in Middenmeer. Ze waren nog maar net begonnen of de crisis brak uit. Spannende tijden. Grootschaligheid is ook kwetsbaar voor een boycot van een afzetmarkt, zoals de exportbeperking naar Rusland in 2014. Virussen kunnen de doodsteek betekenen voor een kweker. Reden om een bioloog in dienst te hebben die met natuurlijke bestrijders ongewenste indringers te lijf gaat. Bijv. Lieve Heersbeestjes tegen luis; wespen en nuttige spinnetjes. Reden waarom we in een witte jas met ontsmette schoenzolen en schoenkapjes de kas in moesten. En dramatisch is het wanneer een hagelstorm een kassencomplex lam legt. Niet alleen de glasschade is dramatisch. De hele keten die er het gevolg van is is nog dramatischer. Genoodzaakt (tijdelijk) ontslag van personeel, stagnatie van levering aan vaste afnemers en opnieuw opstarten van de produktie. Omzetverlies van een jaar. Daar valt niet of nauwelijks tegen te verzekeren.
Al met al een buitengewoon interessant bezoek, waarbij het ondernemersbloed van menigeen onder ons weer harder begon te kloppen en waarbij Bonne weer neigingen tot opereren kreeg bij het aantrekken van de witte jas.
Veel dank aan Petra Barendse en aan Piet Hein voor de organisatie.
Na afloop werd op nuchtere Noord-Hollandse wijze geluncht met het standaard menu bij de brasserie van vliegveld(je) Middenmeer. Soep van de dag, broodje kroket en broodje ham-kaas. Vanwege de zeer warme dag (er is op 25 juli 41 C gemeten in Brabant) bleef het drinken van alcohol zeer beperkt. Heel verstandig !
Volgende bijeenkomst olv Lex op 29 aug te Haarlem.
